شرح دعاهای ماه مبارک رمضان/۱۴
خبرگزاری فارس: یکی از راههای عملی برای بخشش لغزشهای ما که در روایات به آن اشاره شده است، گذشتِ ما از لغزشهای دیگران است.

حسین محمدی فام در یادداشت اختصاصی خود که در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است، در شرح دعای روز چهاردهم ماه مبارک رمضان مینویسد: در دعای امروز از خدا میخواهیم که به خاطر لغزشهای سرزده ما را مؤاخذه و مجازات نکند.
اما دعای امروز
«اَللّهُمَّ لاتُؤاخِذْنی فیهِ بالْعَثَراتِ وَ اَقِلْنی فیهِ مِنَ الْخَطایا وَ الْهَفَواتِ وَ لا تَجْعَلْنی فیهِ غَرَضاً لِلْبَلایا وَ الأفاتِ بِعزَّتِکَ یاعِزَّالمُسْلمینَ: خدایا! مؤاخذه نکن مرا در این روز به لغزشها و در گذر از من در آن از خطاها و بیهودگیها و قرار مده مرا در آن نشانه تیر بلاها و آفات، ای عزت دهنده مسلمانان!»
* هیچ گاه آبروی کسی را نریزید
انسان در طول زندگی خویش ممکن است دچار گناه، خطا یا لغزشهایی بشود که ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای جبران این اشتباهات است.
یکی از راههای جبران، درخواست عفو و بخشش از حضرت حق است. یکی از راههای عملی برای بخشش لغزشهای ما که در روایات به آن اشاره شده است، گذشتِ ما از لغزشهای دیگران است.
در آموزههای دینی به ما آموختهاند که اگر میخواهی خدا آبرویت را نریزد، تو نیز هیچ گاه آبروی کسی را نریز و اگر میخواهی خدا از لغزشهای تو بگذرد، تو نیز از لغزشهای دیگران بگذر.
رسول گرامی اسلام (ص) در همین راستا فرموده است: «لغزشهای دیگران را نجویید که هرکس لغزشهای برادرش را پیگیری کند، خداوند لغزشهای او را پیگیری میکند و هرکه را که خداوند عیبجویی کند، رسوایش میسازد، هر چند در اندرون خانه خود باشد». [الکافی، ج ۲، ص ۳۵۵]
همین مضمون را حضرت در روایتی دیگر با بیانی عتاب آمیزتر مطرح فرموده است: «ای جماعتی که به زبان، اسلام آورده و به دل اسلام نیاوردهاید! به دنبال لغزشهای مسلمانان نباشید که هرکس لغزشهای مسلمانان را پیجویی کند، خداوند لغزشهای او را پی میگیرد» [میزان الحکمه، حدیث ۲۵۰۱]
در روایتی دیگر نیز از آن حضرت نقل شده که فرمود: «از لغزشهای خطاکاران درگذرید تا بدین سبب خداوند شما را از مقدّرات ناگوار نگه دارد». [تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۱۲۰]
امیرالمؤمنین علی (ع) نیز در بیانی نورانی، تحمل لغزشهای برادران (دوستان) را از آئین جوانمردی به شمار آورده است». [غررالحکم، حدیث ۹۹۹۹]
پس لازم میآید که علاوه بر دعا با عمل به این احادیث نورانی، خود را در معرض بخشش خداوند قراردهیم.
*پرهیز از خطا و بیهودگی
فرق خطا و گناه در این است که خطا از غیرمعصومین سرمیزند و حتی بزرگان هم گاهی دچار اشتباه یا خطا میشوند، ولی گناه آن است که از ضعف ایمان و سستی تقوا و جهل و بیمعرفتی حاصل میشود و بسیاری از بزرگان را دیده و شنیدهایم که معصوم نبودند، ولی به گناه آلوده نشدند؛ یعنی انسان میتواند به درجهای برسد که به واسطه ایمان و یقین و تقوای بالا، گناه نکند ولی خطا و اشتباه ممکن است از او سربزند.
فرق بزرگان دین و عرفان با معصومین (ع) در همین است که آنان حتی از کوچکترین خطایی هم پاک و مبرّا هستند.
رسول مکرم اسلام (ص) فرمود: «همه آدمیان خطا میکنند و بهترین خطاکاران توبه کنندگان هستند». [درالمنثور، ج یک، ص ۶۲۶] .
پس ما باید همواره در حال توبه از خطاهای خویش باشیم تا جبران کاستیها شود و خدا از آنها بگذرد، برای آنکه خداوند از خطای ما بگذرد نیز باید از خطای دیگران بگذریم.
امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود: «بدترین مردم کسی است که عذر نپذیرد و از خطا نگذرد». [میزانالحکمه، حدیث ۹۲۸۰]
همچنین ایشان فرمود: «از خطای دیگران هرگز شادمان نشو؛ زیرا تو نیز برای همیشه از خطا کردن مصون نیستی». [غررالحکم،حدیث ۱۰۲۹۴]
*نگاهی اجمالی به دستور پرهیز از بیهودگی در روایات
رسول مکرم اسلام (ص): «فروگذاشتن بیهودگیها، زیور پارسایی است». [جامعالاخبار، ص ۳۳۷]
امام علی (ع): «ای مردم! از خدا بترسید؛ زیرا هیچ کسی عبث آفریده نشده تا به سرگرمی و غفلت وقت گذراند و مُهمل رها نشده تا بیهودگی کند». [نهجالبلاغه، حکمت ۳۷۰]
امیرالمؤمنین علی (ع): «از سرگرمی (کارهای غفلتزا) دوری کن؛ زیرا که تو بیهوده آفریده نشدهای تا به سرگرمی بپردازی و مُهمِل رها نشدهای تا بیهودگی کنی». [غررالحکم، حدیث ۲۴۳۵]
امام علی (ع): «حماقت موجب کارهای بیهوده میشود». [میزان الحکمه، حدیث ۴۵۶۱]