شرح دعاهای روزانه ماه رمضان/۲

به گزارش خبرگزاری فارس، حسین محمدی فام در شرح دعای روز دوم ماه مبارک رمضان «اللّهُمَّ قَرِّبْنی فیهِ اِلى مَرْضاتِکَ وَ جَنِّبْنی فیهِ مَنْ سَخَطِکَ و نَقْماتِکَ وَ وَفِّقْنِی فِیهِ لِقِراءَهِ آیاتِکَ بِرحْمَتِکَ یا أَرْحَمَ الرَّاحِمین: خدایا نزدیک کن مرا در این ماه به سوى خوشنودیت و بر کنارم دار در آن از خشم و انتقامت و توفیق ده مرا در آن براى خواندن آیات قرآن به رحمت خودت، اى مهربانترین مهربانان» می‌نویسد: در قسمت اول دعای روز دوم ماه مبارک رمضان نزدیکی به خشنودی خدا و دوری از خشم او را مسألت می‌کنیم.
هر کس که به سوی رضایت خداوند حرکت کند، از خشم او دور می‌شود و هر کسی که از خشنودی و رضایت خداوند فاصله بگیرد، حتماً به طرف خشم الهی در حرکت است. زیرا این دو با هم رابطه متقابل دارند. در دعایی که پس از یکی از نمازهای شب نیمه‌شعبان وارد شده است، این چنین آمده است: «اَعُوذُ بِعَفْوِکَ مِنْ عِقابِکَ وَ اَعُوذٌ بِرِضاکَ مِنْ سَخَطِکَ…‌» «خدایا از مجازاتت به بخششت و از خشمت به خشنودیت پناه می‌برم». [الکافی، ج ۳، ص ۴۶۹] البته جلب رضایت خدا و اجتناب از خشم او توسط انجام دستورات الهی و ترک معاصی امکان‌پذیر است.
هنگامی این دعا به موضوع اجابت مقرون می‌شود که ما در کنار خواندن چنین دعایی، در مرحله عمل هم به گونه‌ای باشیم که اعمال ما در مسیر کسب رضایت خداوند و دوری از خشم او باشد. هنگامی که امام صادق (ع) برای اقامه نماز از منزل به سوی مسجد حرکت می‌کردند مشغول این دعا می‌شدند: «… خَرَجْتُ أبْتِغاءَ رِضوانِکَ وأجْتِنابَ سَخَطِکَ …» «خدایا برای کسب خشنودی تو و دوری از خشمت خارج شدم…» [مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۴۳۷] و این نشان می‌دهد که یکی از مصادیق این دعا، اقامه نماز می‌باشد.
اینک به بیان مختصر چند نمونه، از مصادیق رضا و سخط الهی می‌پردازیم:
امام باقر(ع) فرمودند: «خشنودی خداوند بلندمرتبه در اطاعت از امام، پس از کسب معرفت اوست». [الکافی، ج ۱،‌ ۱۸۵]
در حدیث دیگری نیز امیرالمومنین علی (ع) فرمودند: «نشانه رضایت خداوند از بنده، رضایت بنده به تمام مقدرات خداوند است ـ چه آن مقدرات خوش آیند، و چه ناخوشایند باشند ـ». [غررالحکم، ص ۱۰۴]
حضرت امام حسین (ع) هم فرمودند: «رضایت خداوند بلندمرتبه در رضایت اهل‌بیت است». [بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۳۶۷]
پیامبر اکرم (ص)فرمودند: «هر که شب را صبح کند در حالی که در قلبش خیانت و نیرنگی نسبت به برادر مسلمانش داشته باشد، آن شب را در خشم خداوند صبح کرده است». [من لایحضره الفقیه، ج ۴، ص ۱۵]
حضرت علی (ع) فرمودند: «بنده‌ای که بغض ما را در دل داشته باشد، خداوند بر او خشم می‌نماید». [بحارالانوار، ج ۲۷، ص ۱۷۹]
پیامبر اسلام(ص) فرمودند: «رضایت خدا در رضایت پدر و مادر و خشم خداوند در خشم آنهاست» [مستدرک‌الوسائل، ج ۱۴، ص ۲۸۶]
در قسمت دوم این دعا از خداوند می‌خواهیم توفیق تلاوت آیات قرآن نصیب ما کند.
در قرآن کریم و روایات مأثوره و سیره اهل‌بیت پیامبر (ص) مطالب فراوانی در آثار، فواید و ثواب تلاوت قرآن و آداب آن ذکر شده است که به نمونه‌هایی از آن می‌پردازیم:
قرآن می فرماید: فَاقْرَؤُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ [سوره مزمل ـ آیه ۲۰] هر چه می‌توانید قرآن تلاوت کنید.
وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا [سوره مزمل ـ آیه ۴] قرآن را آرام و شمرده و با دقت و تأمل بخوان.
فَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ فَاسْتَعِذْ بِاللّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ [سوره نحل ـ آیه ۹۸] هر گاه قرآن تلاوت کردی، پس از شیطان رانده شده به خداوند پناه ببر.

* آداب تلاوت قرآن در روایات
رسول خدا (ص) فرمودند: هیچ چیز بر شیطان دشوارتر از تلاوت قرآن از روی آن نیست. [ثواب‌الاعمال، ص ۶۸]
امام صادق (ص)فرمودند: هر کس قرآن را بخواند بی‌نیاز می‌شود و پس از آن دیگر نیازی پیدا نمی‌کند. [ثواب‌الاعمال، ص ۶۷]
پیامبر اکرم (ص): دهان‌های شما گذرگاه قرآن است، پس آنها را با مسواک‌زدن خوش‌بو کنید. [میزان‌الحکمه ـ حدیث ۱۶۶۸۴]
امام علی (ع): پرهیزکاران کسانی هستند که … آیات قرآن را در دل شب با تأمل و شمرده‌شمرده می‌خوانند و جان‌هایشان را با خواندن آن اندوهناک می‌کنند و داروی دردها و بیماری‌های خود را از آن می‌جویند. [میزان الحکمه ـ حدیث ۱۶۶۹۲]
امیرالمؤمنین(ع): بدانید که در قرآن‌خواندن بدون تدبّر خیری نیست. [میزان الحکمه ـ ۱۶۶۹۵]
پیامبر خدا (ص):هیچ دیده‌ای نیست که از خواندن قرآن اشکش سرازیر شود، مگر آن که روز قیامت روشن خواهد شد. [کنزالعمال ـ حدیث ۲۸۲۴]
رسول اکرم (ص): نگرانی‌ من از این است که شما دین را سبک سازید … و قرآن را با ساز و آواز بخوانید! [بحارالانوار ـ ج ۹۲ ـ ص ۱۹۴]