کلمات قصار نهج البلاغه//شماره ۱۰

کلمات قصار نهج البلاغه ۱۰

جناب آقای دکتر محمدی فام
جلسه دهم، مورخ ۹۷/۳/۱۰

“برای دریافت صوت کلمات قصار شماره ۱۰ اینجا کلیک کنید”

متن :

وَ قَالَ ( علیه السلام ) : خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَهً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَکَوْا عَلَیْکُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَیْکُمْ .

——————-

و درود خدا بر او فرمود: با مردم آنگونه معاشرت کنید، که اگر مردید بر شما اشک ریزند، و اگر زنده ماندید، با اشتیاق سوی شما آیند.

——————-

Amir al-Mu’minin, peace be upon him, said : Meet people in such a manner
that if you die they should weep for you and if you live they should long for you.

——————-

 شرح جملات قصار نهج‌البلاغه ۱۰

وَ قَالَ (علیه السلام): خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَهً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَکَوْا عَلَیْکُمْ، وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَیْکُمْ.

آن گونه با مردم معاشرت کنید که اگر بمیرید بر مرگ شما اشک ریزند و اگر زنده مانید به شما عشق ورزند.

• در این حکمت مسئله محبت و نیکى کردن به مردم و ذکر لوازم آن است، چون اشک ریختن بعد از مرگ و عشق ورزیدن در حال حیات از لوازم قطعى محبت با مردم است. مانند مرحوم آیت الله بهجت و حضرت امام خمینی (ره).
  پیغمبر اکرم (ص) می‌فرمایند: «أَحْسِنْ مُصَاحَبَهَ مَنْ صَاحَبَکَ تَکُنْ مُسْلِماً؛ با کسى که همنشین توست خوش‌رفتارى کن تا مسلمان باشى».(بحارالانوار، ج ۶۶، ص ۳۶۸، ح ۴)
  خود ایشان مصداق اکمل این مهم بودند، همانطور که خداوند در قرآن کریم فرموده است:
  ۱- «وَ إِنَّکَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِیمٍ؛ و در حقیقت تو به نیکو خلقی عظیم آراسته‌ای». (سوره قلم، آیه ۴)
  ۲- «فَبِمَا رَحْمَهٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنْتَ فَظًّا غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ… ؛ به مرحمت خدا بود که با خلق مهربان گشتی و اگر تندخو و سخت‌دل بودی مردم از گِرد تو متفرق می‌شدند…» (سوره آل عمران، آیه ۱۵۹)امیر مؤمنان حضرت علی (ع) در مورد خوش برخوردی فرموده‌اند: «صاحِبِ الاْخْوانَ بِالاْحْسانِ وَتَغَمَّدْ ذُنُوبَهُمْ بِالْغُفْرانِ؛ با برادران نیکى کن و گناهانشان را ببخش». (غررالحکم، ص ۴۱۵، ح ۹۴۸۶)
  امام صادق(ع) نیز می‌فرمایند: «إِنَّهُ لَیْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ یُحْسِنْ صُحْبَهَ مَنْ صَحِبَهُ وَمُرَافَقَهَ مَنْ رَافَقَه؛ آن کس که با دوستانش خوش‌رفتارى نکند و با رفیقش رفاقت نداشته باشد از ما نیست». (بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۱۶۱، ح ۲۱)متأسفانه ما در “مردمداری” مشکل جدی داریم و عموم حزب‌اللهی‌ها مردمدار نیستند. نگاه ما به مردم خدایی نیست.در این حکمت چند شرط نهفته است:
• خَالِطُوا النَّاسَ: فرموده اند معاشرت کنید با مردم، نه فقط مومنین! با همه مردم باید خوب و با محبت بود.
• باید ذات مردم را از اعمالشان جدا کنیم. روایت است به امام رضا (ع) عرض شد فلان شخص فاسق است. امام فرمودند نه، بگویید فاسق‌العمل است. خیلی از آدمهایی که می‌بینیم و فکر می‌کنیم بدند، بد نیستند ، فقط عملشان بد است. باید ذاتشان را دوست داشته باشیم و از اعمال بدشان دوری و برائت کنیم. ذات همه خداجوست. و ما حزب‌اللهی‌ها باید این هنر را داشته باشیم که با همه معاشرت کنیم ولی تأثیر نپذیریم و تأثیر بدهیم.
•  در کنار امر به معروف و نهی از منکر، محبت به مردم هم داشته باشیم. این دو دستور در کنار هم هست و هیچ یک نباید به بهانه دیگری تعطیل شود. اصلاح‌طلبها یه طرف و اصولگراها یک طرف دیگه را نچسبند.
  راه عملی ۱: در مواجهه با شخص گنهکار، اول گناهش را نبین. خوبی‌هایش را ببین. حتی اگر مقابل چشمت نبود با حسن ظن درباره‌اش تصور کن. بسیار روایت داریم درباره حسن ظن به مردم. خداوند در قرآن می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثیراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ (باید گمان خوب درباره همه داشته باشیم نه بد) وَ لا تَجَسَّسُوا (تجسس نکن که کی چی کاره است) وَ لا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً (بد مردم را نگو). برخی از گمانها گناه است.
  راه عملی ۲: خود را بدتر از همه بدانیم. اینگونه فکر کنیم که: الف) ممکن است آخر کار او توبه کند و من آخر کار آلوده از دنیا بروم. ب) من بالقوه از او بدترم. ممکن است اگر جای او بودم بدتر می کردم.
  لذا یکی از نکات بسیار مهم در مورد عدل خدا این است که در روز قیامت هر کسی را با شرایطش میسنجد.
  باید ما هیاتی‌ها محبوبترین‌های کل جامعه باشیم. (البته نه با زیرپا گذاشتن دستورات خدا)
  از این حکمت به این نتیجه میرسیم که باید طوری زندگی کنیم که مردم عاشق ما باشند.