بهترین فرصت برای ترویج سنت روضه‌های خانگی فراهم شده است / حمایت مداحان و ذاکران
به گزارش ایکنا، برنامه مصباح شبکه قرآن و معارف سیما، شامگاه گذشته، ۲۵ مردادماه با موضوع نگاهی به برگزاری عزاداری متفاوت محرم امسال و با حضور محمدی فام، دبیر محتوایی پویش روضه‌های خانگی و مصطفی خورسندی، مدیرعامل خانه مداحان کشور به روی آنتن رفت.
مدیرعامل خانه مداحان کشور طی ارتباط تلفنی درباره برنامه‌ریزی‌های ایام کرونایی هیئات مذهبی، اظهار کرد: مواردی که درباره پروتکل‌های بهداشتی که از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا مطرح شده است، باید رعایت شود. همچنین، چند سالی است که دنبال برگزاری روضه‌های خانگی هستیم و حال زمان مناسبی است. وظیفه ما اقامه عزای امام حسین(ع) است. گاه دسته‌های عزاداری با شدت و قدرت حضور دارند، اما در حال حاضر این امکان وجود ندارد.
خورسندی با تأکید بر اینکه فضای اقامه عزا باید در جامعه فراهم شود، اظهار کرد: رعایت فضاسازی محیطی لازم و ضروری است، بنابراین از شهرداری شهرها و به ویژه کلانشهر تهران درخواست می‌کنم که در فضاسازی محیطی فعالیت بهتری داشته باشند، هر چند تا روزهای گذشته که در ایام مباهله و جشن بودیم، برای سیاه‌پوش کردن شهر دست نگه داشته بودند، اما هر چه زودتر این موضوع باید انجام شود. همچنین از شرکت واحد اتوبوسرانی و تاکسیرانی درخواست دارم تا حداقل یک پرچم سیاه بر روی اتوبوس‌ها نصب کند.
مدیرعامل خانه مداحان کشور با تأکید بر اقامه عزاداری و مشارکت همگانی در فضاسازی عزاداری سیدالشهدا(ع)، بیان کرد: امسال نذرهایی که صورت می‌گیرد، می‌تواند نذرهای سلامت همچون عرضه ماسک و محلول ضدعفونی کننده و … باشد. همچنین حتی می‌توان روضه‌های خانگی را در حیاط‌های محل سکونت‌شان و حتی پشت‌بام‌ها با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار کنند.
بخش دیگر این برنامه با حضور حسین محمدی‌فام، دبیر محتوایی پویش روضه‌های خانگی در استودیو برنامه مصباح، همراه بود. این مداح اهل‌بیت(ع) درباره تشکیل این پویش گفت: اصل سنت حسنه روضه‌های خانگی تاریخچه دیرینه‌ای در تشیع و به ویژه در کشور ما ایران دارد، به نوعی که اولین روضه‌های خانگی در خانه پیامبر اکرم(ص) و حضرت زهرا(س) شکل گرفته و روایات متعددی داریم مبنی بر اینکه جبرئیل نازل شد و حتی به ذکر مصیبت حضرت سیدالشهدا(ع) پرداخت.
محمدی‌فام ادامه داد: در زمان عصر حضرات معصومین(ع) تا زمان حاضر این داستان در تشیع بوده است. هنگامی که تشیع به دلایلی(چون وجود دشمنان و شرایط خاص) در مضیقه بود، این روضه‌ها مصداق بارزتری پیدا می‌کرد، چنانکه در دوران رضاخان ملعون، هنگامی که برگزاری روضه‌ها منع شد، برگزاری آن در خانه ها پررنگ تر شد. لزوما روضه‌های خانگی متناسب با ایام کرونا و شرایط فعلی نیست، سال‌هاست بر روی این موضوع کار می‌شود و خیلی از پیشکسوتان بر روی این جریان در حال کار هستند، اگرچه برگزاری جلسات چند هزار نفره و با شکوه خوب است و آبروی تشیع و ویترین خوبی از اقامه عزای سیدالشهدا(ع) است اما از روضه‌های خانگی و برکات و اثرات تربیتی آن، نباید غافل شویم.
وی با توجه به اینکه شرایط امسال به گونه‌ای هست که فرد مثلا دچار بیماری کرونا یا زمینه‌ای است یا به هر دلایلی نمی‌تواند در جمع‌ها حاضر شود، ادامه داد: در حال حاضر بستر برای برگزاری روضه‌های خانگی مهیاست، اما نه به این معنا که به مردم بگوییم به حسینیه و مساجد که در حال برگزاری اقامه عزای سیدالشهدا(ع) با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی هستند، نروند. اما برگزاری روضه‌های خانگی می‌تواند مسیر جدید برای افرادی باشد که امکان بهره‌مندی از مجالس حضوری را ندارند تا از آن استفاده کنند.
محمدی‌فام با ذکر اینکه این ایام بهترین زمان و یا حسن استفاده از شرایط و تبدیل تهدید به فرصت برای پررنگ کردن سنت روضه‌های خانگی است، تصریح کرد: بنابر این در نظر داریم که این امر گسترش بیشتری پیدا کند و حتی در طول سال توسعه پیدا کند. چنانکه برخی روضه‌های هفتگی و یا ماهیانه و سالیانه دارند. همین که در خانههای خود بتوانیم ذکر اهل‌بیت(ع) را داشته باشیم و حتی در شرایط فعلی و با استفاده از فضای مجازی، برکت دارد. درست است که این موضوع، صفای شرکت در جلسات حضوری را ندارد، اما نام اهل بیت(ع)، برکت است و قیدی برای گریه کردن برای سیدالشهدا(ع) در روایات نیامده است.
دبیر محتوایی پویش روضه‌های خانگی با پرداختن به روایت «زَیِّنُوا مَجَالِسَکُمْ بِذِکْرِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِب»؛ مجالس خود را با یاد علی(ع) زینت دهید، گفت: اینکه مجلس و منزل ما به یاد اهل‌بیت(ع) باشد، دفع بلا و شیاطین می‌کند و برای اعضای حاضر در آنجا نیز برکت دارد. این پویش مردمی است که سازمان قرآنی دانشگاهیان جهاددانشگاهی آغازگر آن بوده و بستری را شامل سایت و پیامک و … فراهم کرده است. اما پویش هنگامی پویش می‌شود که مردم نیز همراهی کنند (هر چند عزاداری سیدالشهدا(ع) نیز تاکنون به دست مردم بوده است) بنابراین از مردم می‌خواهیم که گوشه‌ای از کار را به دست بگیرند.
محمدی‌فام با اشاره به سامانه پیامکی ۱۰۰۰۰۰۱۱۴ سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور، اضافه کرد: فردی که تمایل به حضور در این پویش و یا متقاضی برگزاری روضه خانگی است، یک لبیک حسین(ع) به این سامانه ارسال کنند و یا به نحوی پیامک دهند تا متوجه همراهی عزیزان در این پویش شویم و عکس‌هایی از روضه‌های خانگی‌شان برای ما ارسال کنند تا در خبرگزاری ایکنا منتشر کنیم. خود مردم در استوری‌هایشان در اینستاگرام و یا فضاهای مجازی مختلف که حضور دارند و یا سایر شبکه‌های اجتماعی، این عکس‌ها را منتشر کنند.
وی با پرداختن به حرکت جالب یکی از مداحان جنوب شهر به دلیل نداشتن فضای کافی برای اقامه عزاداری سیدالشهدا(ع) و اعلام حضور در ۱۰ خانه برای روضه‌خوانی طی دهه نخست ماه محرم، افزود: بنابر این هنر ما باید این باشد که تهدیدها را تبدیل به فرصت کنیم. اگر هیئتی امکان برگزاری ندارد، اقامه عزا را به سمت فضاسازی شهری ببرند و مثلا تمام کوچه و یا محله‌شان را سیاه‌پوش کنند.
محمدی‌فام با اشاره به اینکه حتی پیاده‌روی اربعین به عنوان یکی از شعائر حسینی امروزه مطرح شده است، بیان کرد: پس باید خلاقیت داشته باشیم. اصل، اقامه عزا و پرچم زدن داخل خانه‌هاست و همین که فضای شهر به اینگونه شود، مورد اقبال عمومی قرار می‌گیرد. مداحان و ذاکران پیشکسوت چون غلامرضا سازگار از این پویش حمایت کرده‌اند و سایر ذاکرین اهل بیت(ع) چون محسن طاهری، ولی الله کلامی با ارسال پیام تصویری حامی ما بوده‌اند.
دبیر محتوایی پویش روضه‌های خانگی درباره بخش‌های جانبی این پویش، بیان کرد: این پویش با یاد شهدای سلامت برگزار می‌شود، چنانکه یاد کردن از شهدا در ایام محرم رنگ و بوی دیگری دارد و وظیفه ما این است که از شهدای راه سلامت یاد کنیم و دعا کنیم تا هر چه زودتر این بلا دفع شود. از سوی دیگر چون در نظر داریم، ابعاد پویش گسترده باشد، بنابراین اگر فردی نتواند از حضور مداحان استفاده کند، می‌تواند با استفاده از مداحی‌های فضای مجازی چون ۱۳ بسته محتوایی که به صورت لایو شامل منبرهای کوتاه و پاسخ به شبهات، مداحی‌های فاخر و کوتاه طی ۱۳ شب در سایت ایسکا و همچنین صفحه خبرگزاری ایکنا در اینستاگرام قرار می‌گیرد، استفاده کند. از سوی دیگر فردی که خطاطی می‌کند، می‌تواند آیات منتسب به سیدالشهدا(ع) را خطاطی کند و یا نقاشی و نقاشی‌خط و یا تایپوگرافی و پادکست‌هایی با این موضوع طراحی و تولید کنند و یا عکس از روضه‌های خانگی‌شان را ارسال کنند، همچنین سعی می‌کنیم در هر بخشی اگر بتوانیم جوایزی نیز اهدا کنیم. همچنین، زمان ارسال عکس‌ها و آثار تا پایان ماه صفر ادامه دارد تا برگزاری روضه‌های خانگی محدود به دهه اول ماه محرم نشود.
سپس مجید خسروان، مدیر هیئات مذهبی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی، طی ارتباط تلفنی با برنامه مصباح درباره برنامه‌ریزی این دانشگاه برای ایام محرم و برگزاری هیئات، گفت: طرح سوگواره حسینی امسال به صورت مجازی از سوی دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی کشور برگزار می‌شود. برگزاری مراسم عزاداری در ماه محرم و صفر به ویژه پیاده‌روی اربعین جزء مراسم ویژه برای شیعیان است و هر ساله از سوی اداره هیئات مذهبی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی، سوگواره حسینی با محتوای مداحی، سخنرانی و آئین سنتی تعزیه‌خوانی در سطح دانشگاه برگزار می‌شد.
مدیر هیئات مذهبی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه جامع علمی ـ کاربردی افزود: امسال با توجه به شیوع ویروس کرونا و اینکه در تمامی برنامه‌ها باید نظر ستاد ملی مقابله با کرونا را دنبال و اجرایی کرد و براساس نظر مراجع عظام تقلید که مجلس عزاداری امام حسین(ع) نباید تعطیل شود، لذا بحث سوگواره حسینی با محتوای گذشته اما طی بازه زمانی ۳۰ و یا ۴۰ روزه در فضای مجازی و بدون حضور جمعیت و برای عموم دانشگاهیان کشور و مردم در پایگاه اینترنتی هیئت آنلاین(بدون استفاده از اینترنت) در دهه دوم محرم تا اربعین از ساعت ۱۸ برگزار خواهد شد. علاوه بر برنامه سوگواره حسینی، برنامه‌های مشابهی چون هر خانه یک حسینیه و طرح کمک‌های مؤمنانه و برگزاری مسابقات مذهبی را در دستور کار داریم.
