آداب و اسرار دعا ۷

همه این دعا می خواهد ما را به این نقطه برساند که دل بشکند وقتی دل شکست خدا می فرماید: «انا فی قلوب المنکسره / من در قلبهای شکسته هستم» و چه اجابتی از این بالاتر که خداوند در دل انسان قرار گیرد

بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی هَدَانَا لِهَذَا و َمَا کُنَّا لِنَهْتَدِیَ لَوْلا أَنْ هَدَانَا اللَّهُ. رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَلْ لِی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطَانًا نَصِیرًا ثم صلاه وسلام علی سیدنا ونبینا العبد الموید والرسول مسدد و المصعد امجد ابی القاسم محمد(ص) و آله الطیبین الطاهرین المعصومین سیما بقیه الله فی الارضین و اللعن علی اعدائهم الی یوم الدین.
در شبهای گذشته پیرامون آداب و اسرار دعا از کتاب عده الداعی و النجاح الساعی صحبت کردیم و بیان شد که آداب معنوی دعا این است که انسان وقتی می خواهد دعا کند بین خوف و رجا باشد از یک سو بترسد که مبادا دعایش به دلیل گناهانش مستجاب نشود و از طرف دیگر امیدوار باشد که خدا خیلی مهربان است و حتما دعای ما را مستجاب می کند.
یکی دیگر از آداب دعا تضرع و تذلل به درگاه الهی است و انسان در درگاه خداوند به دنبال متن و لفظ نباشد بلکه معنا و مفهوم آن را پیروی کند و آن مفهوم، مفهوم تذلل و تضرع است که انسان خود را در درگاه خداوند ناچیز پندارد.
یکی از مصادیق تضرع و تذلل گریه است، گریه در حین دعا از آداب دعا است هم به تعبیری ظاهری و هم معنوی است چون گریه شکستن دل است و بر اثر انقلابی که در درون انسان ایجاد می شود سرازیر می شود.
امام صادق (ع) می فرمایند: «اذا اقشعرََّ جلدک و دمعت عیناک و وجل قلبک فدونک دونک فقد قصد قصدک» یعنى: «آنگاه که پوست بدنت لرزید و چشمانت پر از اشک گردید و قلبت هراس برداشت، آن حال را خوب نگهدار که مقصودت حاصل شده است».
همه این دعا می خواهد ما را به این نقطه برساند که دل بشکند وقتی دل شکست خدا می فرماید: «انا فی قلوب المنکسره / من در قلبهای شکسته هستم» و چه اجابتی از این بالاتر که خداوند در دل انسان قرار گیرد.
خداوند سبحان به عیسى- علیه السّلام- فرمود: «اى عیسى! اشک چشمان و خشیت و هراس قلبت را در درگاه من به‏ هدیه بیاور، بر سر قبور مردگان بایست و آنان را با صداى بلند بخوان تا شاید پند و موعظه‏ات را از آنان دریافت دارى و با خود بگو که: من نیز به آنان ملحق خواهم شد. به خاطر من از چشمانت اشک بریز و قلبت را براى من خاشع گردان. اى عیسى! در روزگار سختى، از من کمک بخواه که من گرفتاران را نجات مى‏دهم و پریشانها را اجابت مى‏کنم، چون من ارحم الراحمین هستم».
امشب ما باید به خدا هدیه بدهیم و آن هدیه اشک است.
و در وحى خود به موسى- علیه السّلام- فرمود: «اى موسى! هنگام دعا باید خائف، سوخته دل و بیمناک باشى. صورتت را به خاک بمال و با بهترین اعضایت برایم سجده کن، در برابر من که ایستاده‏اى، دستهاى گدائى را به قنوت بلند نما و هنگام مناجاتت با حالتى هراسناک و قلبى بیمناک مناجات کن. در مدت عمرت، باید تورات مرا زنده نمایى، به نادانان خوبیهاى مرا بیاموزان و نعمتهاى مرا به یادشان بیاور و به آنان بگو: مبادا در این گمراهى که بسر مى‏برید، بیشتر بمانید که مؤاخذه من دردناک و شدید است. اى موسى! در دنیا آرزویت طولانى نباشد که موجب سختى قلبت مى‏گردد و سخت دلان هم از من بدورند. قلبت را با هراس از من، بمیران، لباست پاره‏ و قلبت نو باشد. میان اهل زمین پنهان باش و در بین اهل آسمان آشنا. خانه‏نشین باش و چراغ شبها در برابر من همچون صابرین، فرمانبردارى کن، از زیادى گناهان به سوى من فریاد برآور همچون کسى که از ترس دشمن، فرار کرده، فریاد مى‏زند و بر این کارها از من کمک بخواه که من بهترین کمک دهنده هستم».
یعنی سجده ای که ما می کنیم یک جلوه ای از این است که صورت خود را به خاک می مالیم. خدا می خواهد که دستهای ما را بالا و به سوی درگاه خود ببیند.
خدا برای ما بهانه گذاشته است که وقتی می خواهیم با او مناجات کنیم بهانه ای داشته باشیم و چه بهانه ای زیباتر از اهل بیت(ع) است.