مطلب سی و دوم
#شب_جمعه :
“حکایت توبه ابولبابه”
زمانى که جنگ خندق به پایان رسید، رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم به مدینه مراجعت کرد. هنگام ظهر امین وحى نازل شد و فرمان جنگ با یهودیان پیمان شکن بنى قریظه را از جانب حضرت حق اعلام کرد، همان وقت رسول اسلام مسلح شد و به مسلمانان دستور دادند: باید نماز عصر را در منطقه ى بنى قریظه بخوانید، دستور پیامبر انجام گرفت، ارتش اسلام بنى قریظه را به محاصره کشید، مدت محاصره طولانى شد، یهودیان به تنگ آمدند، به رسول حق پیام دادند ابولبابه را نزد ما فرست تا درباره ى وضع خود با او مشورت کنیم.
رسول خدا به ابولبابه فرمودند: نزد هم پیمانان خود برو و ببین چه مى گویند.
ابولبابه وقتى وارد قلعه شد یهودیان پرسیدند: صلاح تو درباره ى ما چیست؟
آیا تسلیم شویم به همان صورتى که پیامبر مى گوید تا هرچه مایل است نسبت به ما انجام دهد؟ جواب داد: آرى، تسلیم او شوید، ولى به همراه این جواب با دست خود به گلویش اشاره کرد، یعنى در صورت تسلیم بلافاصله به قتل مى رسید، ولى از عمل خود پشیمان شد و فریاد زد: آه به خدا و پیامبر خیانت کردم! زیرا حق نبود اسرار را فاش و امر پنهان را آشکار کنم.
از قلعه به زیر آمد و یکسر به جانب مدینه رفت، وارد مسجد شد، با ریسمانى گردن خود را به یکى از ستونهاى مسجد بست «ستونى که معروف به ستون توبه شد» گفت: خود را آزاد نکنم مگر اینکه توبه ام پذیرفته شود یا بمیرم، رسول خدا از تأخیر ابولبابه جویا شد، داستانش را عرضه داشتند، فرمودند: اگر نزد من مى آمد از خداوند براى او طلب آمرزش مى کردم، اما اکنون به جانب خدا روى آورده و خداوند نسبت به او سزاوارتر است، هرچه خواهد درباره اش انجام دهد.
ابولبابه در مدتى که به ریسمان بسته بود روزها را روزه مى گرفت و شبها به اندازه اى که بتواند خود را حفظ کند غذا مى خورد، دخترش به وقت شب برایش غذا مى آورد و وقت نیاز به وضو بازش مى کرد.
شبى در خانه ى ام سلمه آیه ى پذیرفته شدن توبه ى ابولبابه به رسول خدا نازل شد:
«وَ آخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صالِحاً وَ آخَرَ سَیِّئاً عَسَى اللَّهُ أَنْ یَتُوبَ عَلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ» .
و گروهى دیگر به گناه خویش اعتراف کردند، عمل نیک و بدى را به هم آمیختند، باشد که خدا توبه ى آنان را بپذیرد، همانا خداوند آمرزنده ى مهربان است.
پیامبر به ام سلمه فرمودند: توبه ى ابولبابه پذیرفته شد، عرضه داشت: یا رسول اللَّه! اجازه مى دهید قبولى توبه ى او را من به او بشارت دهم، فرمودند:
آرى. ام سلمه سر از حجره بیرون کرد و قبولى توبه اش رابه او بشارت داد.
ابولبابه خدا را به این نعمت سپاس گفت، چند نفر از مسلمانان آمدند تا او را از ستون باز کنند، ابولبابه مانع شد و گفت: به خدا سوگند نمى گذارم مرا باز کنید مگر اینکه رسول خدا بیاید و مرا آزاد کند.
پیامبر آمدند و فرمودند: توبه ات قبول شد، اکنون به مانند وقتى هستى که از مادر متولد شده اى، سپس ریسمان از گردنش باز کرد.
ابولبابه گفت: یا رسول اللَّه! اجازه مى دهى تمام اموالم را در راه خدا صدقه بدهم؟ فرمودند: نه، اجازه ى دو سوم مال را گرفت، فرمودند: نه، اجازه ى پرداخت نصف مال را گرفت، فرمودند: نه، یک سوم آن را درخواست کرد، حضرت اجازه داد .
منابع:
– تفسیر قمى؛ ج ۱؛ ص ۳۰۳
– تفسیر برهان؛ ج ۴؛ ص ۵۳۵
– بازگشت به خدا؛ ص ۴۲۳
