متن سخنرانی رابطه قرآن و سنت در رمضان ۹۲ هیات روضه الشهداء – ۲

به نقل از سایت روضه الشهداء:

مسیر هدایت و بندگی و صراط مستقیم به دو
عامل بستگی دارد؛ اگر کسی فکر کند به تنهایی با قرآن می تواند هدایت شود
اینگونه نیست. زیراکه  پیامبر(ص) فرمودند تمسک به هر دو باعث هدایت است.در
تاریخ اسلام جریانی بوجود آمده است به نام خود بسندگی قرآن برای هدایت،
یعنی برای هدایت و راهنمایی بشر قرآن کافیست.

بسم الله الرّحمن الرّحیم



متن زیر دومین بخش از سخنرانی برادر محمدی فام پیرامون رابطه قرآن و سنت است.

جلسه گذشته پیرامون حدیث ثقلین صحبت کردیم و چند گونه مختلف از این حدیث قرائت شد.

شب دوم:

در ادامه بیان خواهیم کرد از این حدیث ثقلین چه موضوعاتی نتیجه گیری می شود.

یعنی
با توجه به اینکه پیامبر(ص) می فرماید: دو ثقل در میان شما می گذارم و از
دنیا می روم؛ یکی کتاب خدا که ثقل اکبر است و دیگری اهل بیت(ع) که ثقل
اصغر می باشد و تمسک جستن به این دو باعث می شود هرگز گمراه نشوید و این
دو ثقل هرگز  از هم جدا نیستند. چه نتایجی بر این حدیث مترتب است.

اولین نتیجه:


مسیر هدایت و بندگی و صراط مستقیم به دو عامل بستگی دارد؛ اگر کسی فکر کند
به تنهایی با قرآن می تواند هدایت شود اینگونه نیست. زیراکه  پیامبر(ص)
فرمودند تمسک به هر دو باعث هدایت است.

در تاریخ اسلام جریانی بوجود آمده است به نام خود بسندگی قرآن برای هدایت، یعنی برای هدایت و راهنمایی بشر قرآن کافیست.

اولین کسی که قائل به این تفکر بود خلیفه دوم بود که می گفت حسبنا کتاب الله. این جریان تا عصر ما همچنان ادامه دارد.

این
جریان با این حدیث منافات دارد زیرا برای نجات از گمراهی تمسک به هر دو
لازم است «إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا». پس در هدایت به خود
بسندگی قرآن قائل نیستیم…

نتیجه دوم:

معنای قرآن بدون حضور امام
معصوم معنای صحیحی نخواهد بود. طبق این حدیث قرآن و اهل بیت(ع) هرگز از هم
جدا نیستند « لَنْ یَفْتَرِقَا». پس در تفسیر قرآن نیز به خود بسندگی
قرآن قائل نیستیم…

نتیجه سوم:

در رجوع به قرآن و بهره مند شدن از
آن باید آدابی را رعایت کرد که ائمه(ع) این آداب  و روش را به ما می
فرمایند. در مقابل نیز قرآن شاخص می دهد که چه کسی امام است و ویژگی امام
را بیان می کند.

در اصول کافی نیز بابی وجود دارد با عنوان الامام یهدی الی القرآن و القرآن یهدی الی الامام.

برای
استفاده از این کتاب دستور العملی لازم است که در اختیار کسانی است که
همیشه با قرآن هستند و هرگز از آن جدا نمی شوند این اشخاص حضرات معصومین(ع)
هستند.

در حالیکه در طول تاریخ قرآن توسط عده ای تبدیل شده است به یک
کتاب بشری مانند فیزیک و شیمی در صورتیکه در روایات اهل بیت قرآن اینگونه
معرفی نشده است.

ما در این شبها نحوه رجوع به قرآن را بررسی می کنیم.

در
آغاز بحث این سئوال مطرح می شود که آیا کسی که می خواهد از هدایت قرآن
بهره مند شود باید حتماً قرآن را به صورت آکادمیک و علمی یاد بگیرد یا
هدایت شدن توسط قرآن ارتباطی با یادگیری آن به این صورت ندارد؟

در واقع مقام بهره مندی از قرآن و مقام یادگیری قرآن متفاوت است.

تفاوت مقام بهره مندی از قرآن و مقام یادگیری قرآن

دلیل عقلی:

اگر
قرار باشد همه انسانها برای بهره مند شدن از هدایت قرآن علوم قرآن را
بدانند پس در این صورت خیلیها هدایت نمی شوند چون نمی توانند یاد بگیرند.

با
توجه به این آیه از قرآن کریم: « هذا بَیانٌ لِلنَّاسِ وَ هُدىً وَ
مَوْعِظَهٌ لِلْمُتَّقینَ / این [قرآن‏] براى مردم، بیانى، و براى
پرهیزگاران رهنمود و اندرزى است (آل عمران، ۱۳۸)» عقل حکم می کند هدایت
قرآن برای عموم مردم است.

در آیات متعدد دیگری خداوند خطاب «یا ایها
الناس» را آورده است مانند آیه « یا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّکُمُ
الَّذی خَلَقَکُمْ وَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ /
اى مردم، پروردگارتان را که شما، و کسانى را که پیش از شما بوده‏اند
آفریده است، پرستش کنید باشد که به تقوا گرایید. (بقره، ۲۱) » در این آیات
خداوند همه مردم را مورد خطاب قرار داده است.

دلیل نقلی:

قرآن کریم
می فرماید: « وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ / و به تحقیق
ما آسان کردیم قرآن را برای اهل ذکر(آیات ۱۷-۲۲-۳۲-۴۰)» اگر می خواهید پند
بگیرید و هدایت شوید قرآن آسان است. این کلام خدا با یادگیری در تناقض
است. چون یادگیری سخت است. در حالیکه این آیه در سوره مبارکه قمر چهار
مرتبه تکرار شده است و خداوند در ادامه آیه می فرماید:« فَهَلْ مِنْ
مُدَّکِر/ آیا کسى هست که پند گیرد». باید بدانیم اگر هدف ما از مطالعه
قرآن، یاد خدا و تذکر یافتن باشد، فهم قرآن بسیار ساده و آسان و روان است.

مثال نقض:

شاخصه اول: اگر یادگیری قرآن مساوی با هدایت شدن است آی مستشرقین که اسلام شناس هستند هدایت شدند؟

ایزوتسو
یکی از برجسته ترین مستشرقان است که بودایی مذهب است ؛ ایشان واژه های
قرآن را بسیار دقیق مورد بررسی قرار داده است ولی بودایی از دنیا می رود.
پس هر کس قرآن را یاد گرفت لزوماً هدایت نشده است.

مثال دیگر: ابن تیمیه
پدر تفکر وهابیت است که در قرن هشتم هجری می زیسته، او یکی از علمای
برجسته علوم قرآن بوده است ولی از هدایت قرآن بهره مند نشده است.

در
مقابل این افراد، نمونه هایی هستند مانند کربلایی کاظم ساروقی که حتی سواد
خواندن و نوشتن ندارند ولی بواسطه نان حلال و حرکت صحیح در بندگی خدا از
هدایت قرآن بهره مند می شوند؛ علما پس از آزمونهای متعدد او را مورد تأیید
قرار می دهند، ایشان قرآن را برعکس می خواندند.

پس نتیجه می گیریم می
توان از قرآن بهره مند شد و هدایت یافت ولی علوم قرآن را هم ندانست در
مقابل نیز می توان عالم ترین شخص به علوم قرآن بود ولی از هدایت قرآن بهره
مند نشد.

در جلسه بعد مثالهای نقض را به طور تفصیل بیان خواهیم کرد و راههای بهره مندی از قرآن بیان خواهد شد.