شرح دعاهای ماه مبارک رمضان/۲۴

حسین محمدی فام در یادداشت خود که در اختیار خبرگزاری فارس قرار داده است، در شرح دعای بیست و چهارمین روز ماه مبارک رمضان می‌نویسد: آنچه در شرح این فقره دعا مهم است، آن است که بدانیم خداوند آزار و اذیت نمی‌بیند، چون اینها از لوازم نقص است، یعنی اگر خدا آزار و اذیت نمی‌‌بیند، چون اینها از لوازم نقص است و اگر خدا آزار و اذیت ببیند، دیگر کامل نیست و از شرایط خدایی ساقط می‌شود. پس باید ببینیم منظور از اذیت خداوند چیست؟

اما دعای امروز
«اَللّهُمَّ إنِّی أسئلُکَ فیهِ مایُرضیکَ وَ أعُوذُ بِکَ مِمّا یُؤذیکَ وَ أسئلُکَ التَّوفیقَ فیهِ لِأَنْ اُطیعَکَ وَ لاأعْصِیَکَ یا جواد السّائلینَ: خدایا! من از تو می‌خواهم در آن، آنچه تو را خشنود کند و پناه می‌برم به تو از آن چه تو را بیازارد و از تو خواهم توفیق در آن برای اینکه فرمانت برم و نافرمانی تو نکنم ای بخشنده سائلان!»

* آزار دادن خدا یعنی چه؟
قرآن کریم در آیه‌ای به این موضوع اشاره کرده است: «إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ‌اللَّهُ فِی‌الدُّنْیَا وَالْآخِرَهِ وَأَعَدَّلَهُمْ عَذَابًا مُّهِینًا: آنان که خدا و رسول را آزار و اذیت می‌کنند، خدا آنها را در دنیا و آخرت لعن کرده و بر آنان عذابی با ذلت و خواری مهیا ساخته است». [سوره مبارک احزاب، آیه ۵۷]
علامه طباطبایی (ره) می‌گوید: «خدای تعالی منزه است از اینکه کسی او را بیازارد و یا هر چیزی که بویی از نقص و خواری داشته باشد، به ساحت او راه یابد، پس اگر در این آیه می‌بینیم که خدا را در اذیت شدن با رسولش شریک کرده، می‌فهمیم که خواسته‌ است رسولش را احترام کند و نیز اشاره کند که هرکس قصد سویی نسبت به رسول اکرم (ص) کند در حقیقت به خدا هم کرده است». ‍[تفسیر المیزان، ج ۶، ص ۵۰۸]
پس دریافتیم که اذیت و آزار رسول خدا (ص) موجب آزار و اذیت خدای تعالی می‌شود.
ضمنا در روایتی از وجود نورانی پیامبر اکرم (ص) آنچه موجب ناراحتی ایشان می‌شود، نیز بیان شده است. ایشان فرمود: «فاطمه» (س)پاره تن من است، هرکه او را بیازارد، مرا آزار داده است و هرکه او را شاد کند، مرا مسرور کرده است». [بحارالانوار، ج ۲۷، ص ۶۲]
پس هرکس حضرت زهرا (س) را اذیت کند رسول‌خدا‌ (ص) را اذیت کرده است و هرکه پیامبر (ص) را اذیت کند،‌ در حقیقت خدا را اذیت کرده است.
البته اذیت حضرت زهرا (س) مهم‌ترین مصداق اذیت پیامبر اکرم (ص) در روایات مصادیق دیگری نیز ذکر شده است. مثلا رسول گرامی اسلام (ص)فرمود: «هرکه مؤمنی را بیازارد، مرا آزرده است». [میزان الحکمه، ج ۱، ص ۱۲۴] و در حقیقت درمی‌یابیم که اگر مؤمنی را خدای ناکرده آزار دهیم، موجب آزار به خداوند شده‌ایم و آن هم لعنت دنیا و آخرت و عذاب خوار کننده را دربردارد.
در قسمت اول دعای امروز از خدا می‌خواهیم که ما را از این که او را آزار دهیم، نجات دهد.
از دعاهایی که باید همواره به آن مشغول باشیم، همین دعا است که: خدایا! توفیق اطاعت کردن و عصیان نکردن حضرتت را به ما مرحمت بفرما.
حضرت امام سجاد (ع) نیز دعای هفتم خمس عشر که دعای مطیعین نام دارد را با همین مضمون آغاز می‌کند که «اِلهی اَلْهِمْنا طاعَتَکَ و جَنِّبْنا مَعْصِیَتَکَ: خدای من! اطاعتت را به من الهام کن و ما را از نافرمانیت دور بدار». [بحارالانوار، ج ۹۱، ص ۱۴۷]

*هر چه هست و نیست در اطاعت خدا و عدم نافرمانی اوست
امام علی (ع) فرمود: «خداوند سبحان برای اطاعت از خود پاداش در نظر گرفت و برای نافرمانی‌اش کیفر، تا بندگان خود را از خشم و عذاب خویش دور بدارد و به سوی بهشت خود براند. [میزان الحکمه، ج ۲، ص ۱۴۵]
امام باقر (ع) نیز فرمود: «در تورات آمده است: ای موسی! من تو را آفریدم و برگزیدم و نیرویت بخشیدم و به فرمانبری از خود فرمانت دادم و از نافرمانی خود بازداشتمت. پس اگر از من اطاعت کنی تو را در راه طاعت خود یاری می‌رسانم و اگر نافرمانی‌ام کنی تو را بر معصیت خویش یاری نمی‌رسانم. در طاعتی که می‌کنی بر تو منت دارم و در نافرمانی که می‌کنی، بر تو حجت دارم». [بحارالانوار، ج ۵، ص ۹]
امام علی (ع) فرمود: «اطاعت از خداوند، محکم‌ترین ریسمان است». [غررالحکم، حدیث ۱۴۰۱]
امیر مؤمنان در جای دیگری فرموده است: «شادی مؤمن آن گاه است که پروردگارش را اطاعت کند و اندوهش آن‌گاه که معصیت کند». [میزان الحکمه، ج ۵، ص ۲۷۵]
حضرت امام رضا (ع) می‌فرماید: «اگر خداوند مردم را به بهشت و دورخ هم وعده نمی‌داد، باز لازم بود که از او اطاعت کنند و نافرمانیش نکنند؛ زیرا به آنان تفضل و نیکی فرموده و نعمت‌هایش را در اختیارشان گذاشته است؛ بی‌ آن که به سبب انجام عملی استحقاق آن را داشته باشند». [میزان الحکمه، ج ۷۰، ص ۱۹]