بیست و هشتمین جلسه از سلسله درس گفتارهای عقاید امامیه / نبوت خاصه ۶
روایت «منزلت» نیز از مهمترین روایات اثبات کننده خاتمیت است. رسول گرامی اسلام طی این حدیث به امیرالمومنین(ع) فرمودند: أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَهِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِیَ بَعْدِی / تو برای من به منزله هارون برای موسی هستی، با این تفاوت که پس از من پیامبری نخواهد بود. ( الکافی، کلینی محمد بن یعقوب، ج۱، ص ۱۰۷)»
اعوذُ بالله مِنَ الشیطان الرّجیم
بسم‌الله الرّحمن الرّحیم
الحّمدُ اللهِ ربِّ العالَمین. بارِئِی الخَلائِقِ اَجمَعین. باعثِ الاَنبیاءِ وَ المُرسَلین وَ الصَّلاهُ وَ السَّلام عَلی اشرفِ الاَنبیاءِ وَ المُرسَلین، حبیبِ الهِ العالَمین اَبَاالقاسِم مُحَمَّد (ص) و عَلی آلهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرینَ المَعصومین و لَعنَهُ اللهِ عَلی اَعدائِهِم اَجمَعین.
یَا وَصِیَّ الْحَسَنِ وَ الْخَلَفَ الْحُجَّهَ أَیُّهَا الْقَائِمُ الْمُنْتَظَرُ الْمَهْدِیُّ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ یَا حُجَّهَ اللَّهِ عَلَى خَلْقِهِ یَا سَیِّدَنَا وَ مَوْلانَا إِنَّا تَوَجَّهْنَا وَ اسْتَشْفَعْنَا وَ تَوَسَّلْنَا بِکَ إِلَى اللَّهِ و قَدَّمْنَاکَ بَیْنَ یَدَیْ حَاجَاتِنَا یَا وَجِیها عِنْدَ اللَّهِ اشْفَعْ لَنَا عِنْدَ اللَّهِ
نثار مقتدامون حضرت حجت (عج) ارواحنا فداه وعجل ا… فرجه تعالی وفرجه شریف وجعلنا من انصاره واعوانه والمستشهدین بین یدی وهم چنین نثار حضرت امام کاظم (ع) که به روایتی امشب شب ولادت آن بزرگوار است و همچنین نثار امام حسن مجتبی (ع) که به روایت محکمی امشب شب شهادت آن بزرگوار است ،سه صلوات بفرستید.
بحث ما در نبوت خاصه پیرامون قرآن واعجاز قرآن به اتمام رسید .
وعده داده بودیم یک بحث بسیار مهمی را درباره ی خاتمیت که از مباحث خیلی مهم در نبوت خاصه است مطرح کنیم.
خاتمیت چیست؟
خاتمیت یکی از ویژگی های نبی مکرم اسلام است که در دیگر انبیائ الهی نیست . ایشان خاتم و آخرین پیغمبر الهی هستند.
در این جلسه ابتدا معنای خاتمیت را در لغت و اصطلاح و سپس در قرآن و روایات بررسی میکنیم.
خاتمیت در لغت
«خاتمیّت» مصدر «خاتم» است و خاتم بر دو وزن به کار رفته است: یکى بر وزن حافِظ و دیگری بر وزن عالَم. خاتم بر وزن نخست به معناى ختمکننده و پایان دهنده است و بر وزن دوم به معناى آخِر وپایان. پس در هر دو وزن به معنای پایان دهنده است هم چنین معنای دیگری که علمای اهل لغت گفته اند، مهر انگشتری است. قدما انگشترشان مهرشان بود. مثلا” روی عقیق خود اسم یا لقب خود را حک میکردند. وهمان میشد مهرشان. و وقتی میخواستند در پایان نامه مهر بزنند همان را به جای مهر استفاده میکردند. که دراین مورد هم به معنای پایان است . چون مهر را به پایان نامه میزدند. اگر کسی بگوید خاتم به معنای نگین انگشتری است باز هم معنای خاتم میدهد چون پایان نامه را مهر میزدند. چرا این را مطرح کردیم ،چون بعضی گفتند پیغمبر به معنای خاتم نیست وبه معنای نگین پیامبران است.
یعنی وقتی خدا میگوید خاتم النبیین ، یعنی خدا پیغمبر را به نگین حلقه ی پیامبران تشبیه کرده اند . که این حرف ذوقی است . وما میگوییم خاتم حتی در معنای نگین انگشتر باز هم معنای پایان را دارد. و خاتم النبیین به معنای پایان دهنده پیغمبران است. یعنی نبوت – رسالت – وپیغمبری بعد از پیامبر (ص) تمام میشود.
خاتمیت در نظر عموم مسلمین قطعی و نهایی است و کسی تردیدی در بحث خاتمیت ندارد .مگر در نیمه دوم قرن ۱۳ هجری قمری که دو فرقه بابیه و بهائیه بحث خاتمیت را زیر سوال بردند،و ادعای پیغمبری توسط اینها مطرح شد. بعد از اینها غلام احمد قادیانی وابسته ی کمپانی شرق انگلیس در هند بحث عدم خاتمیت را مطرح کرد. وگفت که میتواند پیغمبر دیگری هم بیاید . هر چند توفیقى نیافت و مسلمانان وقعى بدو ننهادند.
تعریف اصطلاحی خاتمیت:
تعریف خاتمیت از منظر استاد شهید مرتضی مطهری:
این مطلب که دین اسلام و شریعت اسلامیه شریعت خاتم است یعنى بعد از پیغمبر مقدس اسلام دیگر پیغمبرى هرگز نخواهد آمد، جزء ضروریات دین اسلام است. (بعضی مسائل در دین ما جز ضروریات است که به تعبیری به آنها اصول عقائد گویند. و اگر کسی منکر این موارد شود دین کاملی ندارد ومرتد است. ولی بعضی دیگر از بحث ها جز ضروریات نیست مثلا” حد عصمت انبیا یا خلود در آتش و اگر کسی اینها را زیر سئوال ببرد، بی دین و مرتد محسوب نمیشود.) اگر کسى منکر خاتمیت بشود، منکر اسلام شده است. از اولى که پیغمبر مبعوث شد، از آن نفر اولى که به پیغمبر ایمان آورد نه فقط به این عنوان بود که او پیغمبر است، بلکه همچنین به این عنوان بود که وى پیغمبر خاتم است.
تعریف خاتمیت از منظر آیت الله شیخ جعفر سبحانی:
مقصود از خاتمیت این است که پس از رسول گرامی دیگر پیامبری نخواهد آمد و باب وحی تشریعی به روی بشر بسته شده است و همچنین بر هیچ انسانی وحیی که حامل تشریع حکمی و تعیین تکلیفی و تحلیل حرامی یا تحریم حلالی باشد فرود نخواهد آمد. هر فردی مدعی آن باشد که از جانب خدا در مورد احکام الهی به او وحی شده است و احکام جدید و بی سابقه ای را که در شریعت پیامبر اسلام(ص) نبوده است، بر او نازل گردیده، چنین فردی مشتبه یا مُغرض است و از نظر مسلمانان منکر اصل ضروری می باشد. از طرف دیگر قرآن مجید از اکمال دین در قرآن خبر داده است، آنجا که می فرماید: « الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً/امروز دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آیین جاودان پذیرا شدم.( سوره مبارکه مائده، آیه ۳)»
کمال دین در این است که کلیه مسایل مربوط به دین اعم از اصول و فروع بر پیامبر گرامی(ص) نازل شده و او نیز به گونه ای در اختیار امت قرار داده است.
(فرازی از پاسخ آیت ا… جعفر سبحانی به سروش به نقل از پایگاه اینترنتی حوزه ی علمیه قم .net.hawzah.www)
خاتمیت در قرآن کریم:
قرآن کریم در آیه ۴۰ سوره مبارکه احزاب بر خاتمیت رسول گرامی اسلام(ص) تصریح کرده است: « ما کانَ مُحَمَّدٌ أَبا أَحَدٍ مِنْ رِجالِکُمْ وَ لکِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِیِّینَ وَ کانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلیما/محمّد (ص) پدر هیچ یک از مردان شما نبوده و نیست ولى رسول خدا و ختمکننده و آخرین پیامبران است و خداوند به همه چیز آگاه است!(سوره احزاب، آیه۴۰)»
اینکه خداوند می فرماید: محمد(ص) پدر هیچیک از مردان شما نیست بسیار با اهمیت است و باید در کنار آیه:.« قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ یُوحَى إِلَیَّ أَنَّمَا إِلَهُکُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَن کَانَ یَرْجُو لِقَاء رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا یُشْرِکْ بِعِبَادَهِ رَبِّهِ أَحَدًا / بگو من هم مثل شما بشرى هستم و[لى] به من وحى مىشود که خداى شما خدایى یگانه است پس هر کس به لقاى پروردگار خود امید دارد باید به کار شایسته بپردازد و هیچ کس را در پرستش پروردگارش شریک نسازد(سوره کهف، آیه۱۱۰)»
به این دلیل که به محض اینکه میخواهیم فضائلی برای پیغمبر ذکر کنیم وبگوییم که پیغمبر منحصر به فرد هستند وفرستاده ای خاص از طرف خدا هستند .گروهی از روشنفکران منکر میشوند. واین آیه را می آورند « قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ یُوحَى إِلَیَّ أَنَّمَا إِلَهُکُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَن کَانَ یَرْجُو لِقَاء رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا یُشْرِکْ بِعِبَادَهِ رَبِّهِ أَحَدًا » حق نداریم هیچکدام از این آیات را نقض کنیم بلکه باید هر دو در کنار هم تبیین و توضیح داده شود.
علامه طباطبایی در تفسیر گران سنگ المیزان با اشاره به معنای لغوی کلمه” خاتم” و استخراج معنای ختم نبوت توسط رسول گرامی اسلام(ص) و عدم وجود پیامبری پس از ایشان، می نویسد: « رسول عبارت از کسى است که حامل رسالتى از خداى تعالى به سوى مردم باشد، و نبى آن کسى است که حامل خبرى از غیب باشد و آن غیب عبارت از دین و حقایق آن است،(یعنی انبیای الهی با غیب مرتبط اند و اخباری هم از غیب میگویند . ولی رسول کسی است که یک نظام جامع آورده است .یعنی دین آورده است .دین یهود، نصارا ،اسلام .)لازمه این حرف این است که وقتی نبوتی بعد از رسول خدا نیست قطعاً رسالتی هم نیست . چون نبوت عام است ورسالت خاص است.
(یعنی ما ۱۲۴ هزار نبی داریم ولی کلا” چهار تا پنج تا رسول داریم ، که حامل پیام وحی هستند و کتاب دارند لذا وقتی میگویند خاتم النبیین یعنی خاتم الرسل .لفظ قرآن دقیق است . چون هر رسولی نبی است ولی هر نبی ای رسول نیست.)وقتی قرار باشد ، اخبار غیب منقطع شود ودیگر نبی ای نباشد قهرا” رسالتی هم نخواهد بود .از این جا مشخص خواهد بود که وقتی رسول ا… خاتم النبیین باشد خاتم الرسل هم خواهد بود.(المیزان جلد ۱۶ صفحه ۳۲۵)
او خدایی است که پیامبرش را با دینش که حق بود فرستاد . تا این دین را بر تمام ادیان ظاهر بدهد و چیره بگرداند حتی اگر مشرکان نخواهند.یعنی دیگر روی دست این دین دین دیگری نخواهد آمد.
شیخ طبرسی صاحب تفسیر بزرگ مجمع البیان از آیه فوق چنین برداشت می کند که رسول اسلام(ص) آخرین فرستاده خداوند است، پس دین و شریعت او تا روز قیامت باقی خواهد بود. وی همچنین در ذیل آیه شریفه روایتی نبوی را در روشن کردن معنای خاتمیت مطرح میکند: (ما اگر بخواهیم روایات را بخوانیم میرویم سراغ مجمع البیان.)
« صحیح است حدیث جابر بن عبد اللَّه انصارى از پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله که فرمود، مثال من در میان پیامبران مانند مردیست که خانه اى را بنا کرده و آن تکمیل و نیکو نموده مگر جاى یک خشتى را که باز گذاشته که هر کس داخل آن خانه میشود و بآن نگاه میکند میگوید چه اندازه زیباست مگر جاى این خشت، فرمود، من جاى آن خشت هستم و بمن پیامبران خدا پایان یافتند، این حدیث را بخارى و مسلم در دو کتاب صحیح خود آوردهاند.( مجمع البیان فی تفسیر القرآن، طبرسی فضل بن حسن، ج۸، ص ۵۶۷) ».
یعنی آخرین خشت ساختمان نبوت خدا نبی مکرم اسلام است که نثارشان صلوات میفرستیم.
همانطور که اشاره شد برخی آیات بطور غیر مستقیم به موضوع خاتمیت اشاره کرده اند که عبارتند از:
۱- « «لا یَأْتِیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکِیمٍ حَمِیدٍ / از پیش روى آن و از پشتسرش باطل به سویش نمىآید وحى [نامهاى] است از حکیمى ستوده[صفات](سوره فصلت ، آیه ۴۳)»یعنی نه از پشت به قرآن باطل نفوذ میکند و نه از جلو
بعضی میگویند؛ باطل به معنی مبطل است.بدین منظور که تمام انبیا سلف (قبلی ها) قرآن را قبول دارند و تکذیب نکردند بلکه بشارت به رسالت پیغمبر دارند. بعد از این هم کسی شریعتی نمی آورد که بخواهد قرآن را نسخ کند، پس این هم معنی خاتمیت می دهد.
۲ـ «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ/ ما قرآن را نازل کردیم و ما بطور قطع نگهدار آنیم!( سوره مبارکه حجر، آیه ۹)» از این آیه هم عده ای بهره جسته اند و بر این عقیده هستند که می توان در بحث خاتمیت از این آیه نیز استفاده کرد.
۳ـ «وَ تَمَّتْ کَلِمَهُ رَبِّکَ صِدْقاً وَ عَدْلًا لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِهِ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»: «و کلمه پروردگارت تمام شد در حالتى که راست و در حد اعتدال بود، تبدیل کننده براى کلمات او نیست و او شنوا و داناست.( سوره مبارکه انعام، آیه ۱۱۵
)» کلمات پروردگارت با صداقت تمام شد. که هم راست بود و هم با اعتدال و دین دیگری نمی آید که بخواهد آن را عوض کند.
۴ـ «هو هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ / آن خدائى که پیغمبرش محمد(ص) را با قرآن و دین حق فرستاد براى اینکه ظاهر گرداند و ظفر دهد این دین را بر همه دینها اگر چه مشرکان کراهت داشته باشند.( سوره مبارکه توبه، آیه۳۳)»این آیه مهم ترین نمونه در این زمینه است. البته ما در روایات شیعه داریم که این آیه محقق نخواهد شد مگر در دوران ظهور . در حال حاضر تعداد مسیحی ها بیشتر است و تعداد مسلمانان کمتر است و اتفاقاً شیعه که دین حق است در اقلیت است. که وقتی ظهور صورت میگرد این غلبگی وچیرگی اسلام صورت میگیرد، وهیچ مأذنه ای در عالم نیست مگر این که جمله ( اشهد ان لا اله الا الله/ محمد رسول الله / علیاً ولی الله) از آن شنیده می شود.
“خاتمیت” در روایات
۱ـ روایت معروفی که در ابتدای بحث امشب نیز گفته شد و در منابع اهل سنت به وفور یافت می شود و مرحوم شیخ طبرسی نیز در مجمع البیان به آن اشاره کرده است، چنین است: رسول خدا(ص) فرمودند: « مثلى و مثل الانبیاء کمثل رجل بنى بنیانا فاحسنه و اجمله، فجعل الناس یطیفون به یقولون ما رأینا بنیانا احسن من هذا الا هذه اللبنه، فکنت انا تلک اللبنه/ مثل من در مقایسه با انبیاء پیشین همانند مردى است که بنائى بسیار زیبا و جالب بسازد، مردم گرد آن بگردند و بگویند بنائى زیباتر از این نیست جز اینکه جاى یک خشت آن خالى است و من همان خشت آخرینم. (تفسیر نمونه، مکارم شیرازی ناصر، ج۱۷، ص ۳۴۳ به نقل از صحیح مسلم، ج۴ ، ص ۱۷۹۰ و ۱۷۹۱ و نیز صحیح بخارى (کتاب المناقب)، مسند احمد حنبل، صحیح ترمذى و نسایى و …)»
۲ـ از امام صادق(ع) درباره حلال و حرام پرسیدند. حضرت در پاسخ فرمودند: « حَلَالُ مُحَمَّدٍ حَلَالٌ أَبَداً إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ وَ حَرَامُهُ حَرَامٌ أَبَداً إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ لَا یَکُونُ غَیْرُهُ وَ لَا یَجِیءُ غَیْرُهُ/ حلال محمد همیشه تا روز قیامت حلال است و حرام او همیشه تا قیامت حرام است، غیر آن نخواهد بود و غیر او نخواهد آمد.( الکافی، کلینی محمد بن یعقوب، ج۱، ص ۵۸)»
البته این در حقیقت و اصل دین است و در حال حاضر مجتهدان چون به اصل دین دسترسی ندارند. لذا برسر بعضی مسائل با هم اختلاف نظر دارند. یعنی اصل دین آن چیزی است که خود پیامبر آن زمان آورده است و در اختیار حضرت حجت(عج) است نه این چیزی که الآن به دست ما رسیده است . ما به واسطه ی مشکلاتی که در روایات داریم و به واسطه ی غیبت اماممان و…به اصل دین دسترسی نداریم .
۳ـ روایت “منزلت” نیز از مهمترین روایات اثبات کننده خاتمیت است. رسول گرامی اسلام طی این حدیث به امیرالمومنین(ع) فرمودند: أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَهِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلَّا أَنَّهُ لَا نَبِیَ بَعْدِی / تو برای من به منزله هارون برای موسی هستی، با این تفاوت که پس از من پیامبری نخواهد بود. ( الکافی، کلینی محمد بن یعقوب، ج۱، ص ۱۰۷)»
این حدیث را هم شیعه قبول دارند و هم سنی ها قبول دارند.
کلیاتی از بحث خاتمیت مطرح شد. جلسه ی بعد درباره شبه ی اقبال و.. صحبت خواهم کرد.
سئوال : آیا الان به زمان ظهور نزدیک هستیم یا خیر.؟
ظهور زمانی رخ میدهد که کمیّت وکیفیت شیعه کاهش پیدا میکند. حتی طبق روایتی در آخر زمان دینداری مثل نگه داشت زغال در دست است. و حتی در روایت دیگری این طور آمده که در این زمان جوی خون از شیعیان به راه می افتد. که الان در سوریه وعراق این اتفاق افتاده است.
امشب به روایتی ولادت امام کاظم (ع) است. ولی به روایت محکم تری شهادت امام حسن مجتبی(ع) است.
خدا رحمت کند آقای مجتهدی تهرانی که هر سال شب هفتم و روز هفتم صفر را عزا میگرفتند و حوزه را تعطیل میکردند. حوزه ی علمیه نجف هم فقط ۷ صفر را برای امام حسن (ع) عزاداری میکردند. و۲۸ صفر را فقط برای رحلت رسول عزاداری میکردند.
جدای از این موضوع ماه صفر ماه جشن گرفتن نیست و دوران اسارت حضرت زینب است. و ما هم میخواهیم برای امام حسن (ع) اقامه عزا کنیم .
قبل از آن تذکری درباره ی مسائل سیاسی و اجتماعی دارم ومیخواهم طرح سئوال کنم. که به واسطه ی این سئوال مطالعات خود را افزایش دهید.
به نظر شما مهم ترین علت ۲۵ سال خانه نشینی حضرت علی (ع) چیست ؟چه از لحاظ کمیتی چه از لحاظ کیفیتی چون یار نداشت.
تا جایی که نقل شده تا ۴۰ شب حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) به دنبال جمع کردن انصار ویاران بودند. ولی وقتی صبح میشد باز همه زیر قول هایشان میزدند. وتنها همان یاران قبلی باقی میماندند.
دلیل شکست ظاهری امام حسین (ع) در کربلا هم به دلیل یار نداشتن بود.
دلیل پذیرش صلح از طرف امام حسن (ع) با معاویه هم به دلیل کمبود یار بود.یاری که وظیفه خودش را بداند. وبا وفا یاشد و بصیرت داشته باشد.
حتی حجر ابن عدی که از یاران اصلی حضرت امیر هم بود . در جریان امام حسن کم آورد.که خودش به امام حسن (ع) گفت: السلام علیک یا مذل المسلین. چرا صحابی نزدیک امام علی باید این گونه بگوید تو ما را ذلیل کردی تازه امام حسن از بچگی در دامن پیامبر بزرگ شده اند و معصوم بو ده اند. همه این را دیده بودند باز هم این طور گفتند.
و حتی جابر هم همین طور با این که از یاران حضرت علی بود درجریان امام حسن کم آورد. تا جایی که خواب پیغمبر را دید و پیغمبر در خواب به ایشان فرمودند جابر تو هم حسن ما را تنها گذاشتی.
بعضی علما قائلند شرایط امروز جامعه شرایط امام حسنی است.
حالا وظیفه ی ما چیست.۱- شناخت حقیقت اسلام و به طور کلی اسلام چگونه ظهور کرددر کجا اوج گرفت و چگونه اوج گرفت ؟کجا افول کرد وچرا افول کرد.؟
۲- شناخت شیعه نقاط ضعف و قوتش در چیست.
۳- شناخت جریان های اسلامی وشیعی
۲- جایگاه جمهوری اسلامی وانقلاب اسلامی (کسانی که به اصل نظام اعتراض دارند دارای اطلاعات دینی ضعیفی هستند.چون استقرار نظام دینی یکی از آرزوهای اصلی علمای اهل سنت وشیعی است تا جایی که اهل سنت در این زمینه تندرو تر هم هستند.چون ما در شیعه یک گروه تندرو داریم که میگویند استقرار نظام اسلامی مخصوص زمان ظهور امام زمان است .ولی سنی ها این اعتقاد را ندارند.مثلا” اخوان المسلمین یکی از مهم ترین گروه های سنی هستند که خواهان تشکیل حکومت اسلامی هستند.که در همه کشور ها ریشه دوانیدند و شعبه دارند.
حالا الآن میخواهیم ببینیم ستون انقلاب ما چیست محوریت انقلاب ما چیست؟باید ولی فقیه را بشناسیم .نه با شعار و جو گرفتن.آقا در این چند سال اخیر چند بار گفتند بصیرت.؟اگر مردم بصیرت داشتند که مدام نمیگفتند بصیرت.معلوم است که این نقطه ضعف جامعه ماست. مدافع رهبری بصیرت ندارد و تنها بر شعار تکیه کرده است.چه قدر ما بصیرت داریم خواص ما چه قدر بصیرت دارند.
فتنه ۸۸ نشان داد که خیلی از خواص ما هم بصیرت نداشتند.و شرایط امام حسنی پیش آمد.. در آن روز خود امام و امروز نائب عام امام. تنها نه رهبر ایران بلکه لبنان وعراق را هم رهبری میکند. حالا در مقابل این رهبر که کل جهان تشیع را رهبر ی میکند ما کجای کار هستیم.
